حافظيه نام مجموعهٔ آرامگاهي موجود در شمال شهر شيراز و در جنوب دروازه قرآن است. اين مجموعه به‌دليل جاي‌دادن آرامگاه حافظ شيراز در خود به اين نام مشهور شده‌است. مساحت حافظيه ۲ هكتار بوده و از ۲ صحن شمالي و جنوبي تشكيل يافته كه اين صحن‌ها توسط تالاري از يك‌ديگر جدا شده‌اند. اين مجموعه ۴ درب ورودي-خروجي دارد كه درب اصلي در سمت جنوب آن، دو درب در سمت غرب آن و يك درب در سمت شمال‌شرق آن قرار گرفته‌است.
تالار حافظيه كه از آثار دورهٔ زنديان است، ۵۶ متر طول و ۸ متر عرض داشته و از ۲۰ ستون سنگي، هركدام به ارتفاع ۵ متر تشكيل شده‌است. اين تالار پيش‌تر شامل ۴ ستون و ۴ اتاق بوده كه بعدها اتاق‌ها از محدودهٔ آن حذف گرديده‌است. در سمت شرق و غرب تالار ۲ اتاق -يكي متعلق به سازمان ميراث فرهنگي و ديگري مربوط به دفتر آرامگاه- وجود دارد. شيوهٔ معماري اين تالار مربوط به دوره‌هاي هخامنشيان و زنديان است.
در سال ۸۵۶ ه. ق. ( ۱۴۵۲) حدود ۶۵ سال پس از وفات حافظ شمس الدين محمد يغمايي، وزير ميرزا ابوالقاسم گوركاني؛ حاكم فارس، براي اولين بار عمارتي گنبدي شكل بر فراز مقبره حافظ بنا كرد و در جلو اين عمارت، حوض بزرگي ساخت كه از آب ركن آباد پر مي‌شد.
پس از كريم خان زند در سال ۱۲۷۳ ه. ق. طهماسب ميرزا (مويد الدوله) حكمران فارس، آرامگاه حافظ را بار ديگر تعمير و مرمت كرد و در سال ۱۲۹۵ ه. ق. ۱۸۷۸ م. معتمدالدوله فرهاد ميرزا فرمانرواي فارس در گرداگرد مقبره حافظ، معجري چوبي ساخت. پس از آن در سال ۱۳۱۷ ه. ق (اردشير) زردشتي يزدي، بار ديگر بارگاه حافظ را مرمت كرد و بر فراز آرامگاهش، معجري بنا كرد اما حاج سيد علي اكبر فال اسيري به دليل زردشتي بودن اردشير، بناي مرمت شده را ويران ساخت.
اين بنا تا سال ۱۳۱۹ ه. ق. ۱۹۰۱ م. همچنان ويران باقي‌ماند و در اين سال شاهزاده ملك منصور ملقب به شعاع السلطنه حاكم فارس، به ياري علي اكبر مزين الدوله نقاش باشي، معجري آهنين بر فراز آرامگاه حافظ ساخت و كتيبه‌اي بر آن قرار داد.
در سال ۱۳۱۰ ه. ش. دبير اعظم بهرامي استاندار فارس بر ديوار جنوبي حافظيه سر در بزرگي از سنگ نصب نمود و در جهت آبادي نارنجستان آن تلاش كرد.
در سال ۱۳۱۴ هـ. ش سرهنگ علي رياضي (رئيس فرهنگ فارس) با همياري علي اصغر حكمت و نظارت علي سامي، با طراحي آندره گدار فرانسوي و با الهام گيري از عناصر معماري عهد كريمخان زند، به بازسازي بناي حافظيه اقدام نمودند.